Diz kapağı çevresinde biriken kireçlenme veya sertleşmiş yapının giderilmesidir. Diş taşı temizliği genellikle ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığı yaşayan hastalara uygulanır. Temizlik işlemi cerrahi ya da fizik tedavi yöntemleriyle yapılabilir. Amaç, dizin rahat hareket etmesini sağlamaktır. Uzman doktor tarafından planlanır. Hastanın durumuna göre farklı teknikler kullanılabilir.
Diş Taşı Temizliği Hangi Durumlarda Yapılır?
Diş fırçalama sırasında ya da kendiliğinden oluşan diş eti kanamaları, diş taşı birikiminin en yaygın belirtilerindendir. Diş taşları diş eti çizgisi üzerinde ve altında birikerek iltihaplanmaya neden olur. Bu durumda diş taşı temizliği, kanamanın durması ve diş etlerinin sağlıklı hale gelmesi için gereklidir. Ağız kokusunun birçok nedeni olabilir. Ancak diş taşı oluşumu ve buna bağlı bakteri birikimi en sık rastlanan nedenlerden biridir. Diş taşı temizliği işlemiyle birlikte bu bakteriyel tabaka uzaklaştırılır ve kötü koku büyük ölçüde azalır ya da tamamen yok olur.
Diş taşları, çay, kahve, sigara gibi dış etkenlerle zamanla sararabilir. Bu da estetik açıdan rahatsız edici bir görüntü oluşturur. Uygulama bu renk değişimlerinin ortadan kaldırılmasında etkilidir. Dişlerin daha temiz, parlak görünmesine yardımcı olur. Diş taşları uzun süre temizlenmediğinde diş eti çizgisinin altına ilerleyerek diş etini tahriş eder. Bu durum diş eti çekilmesine yol açabilir. Erken dönemde yapılan işlem, bu süreci durdurabilir ya da yavaşlatabilir. Diş taşı, dişler arasında doğal aralıkları doldurarak yiyecek artıklarının daha kolay birikmesine neden olabilir. Bu da çürük riskini artırır.
Böyle bir durumda, diş taşı temizliği hem ağız hijyenini artırmak hem de çürük oluşumunu önlemek için önemlidir. Diş etlerinde şişme ve kızarıklık, diş taşına bağlı olarak gelişen iltihabi bir durumun habercisidir. Bu belirtiler genellikle biriken plak ve diş taşlarının vücut tarafından bir tehdit olarak algılanmasından kaynaklanır. Temizlik işlemiyle bu belirtiler azalır. Herhangi bir şikayet olmasa bile diş taşı oluşumu herkeste farklı hızlarda gelişebilir. Diş hekimi tarafından önerilen periyotlarda (genellikle 6 ayda bir) yapılması, ağız sağlığının korunması için önemlidir.
Diş Taşı Temizliği Nasıl Yapılır?
İşlem öncesi hekim tarafından genel bir ağız ve diş muayenesi yapılır. Bu muayenede diş taşı birikimi, diş eti durumu ve varsa çürükler kontrol edilir. Gerekirse röntgen filmi çekilebilir. Diş taşları genellikle ultrasonik scaler adı verilen titreşimli bir cihazla temizlenir. Bu cihaz yüksek frekanslı ses dalgalarıyla diş taşlarını parçalar. Aynı zamanda sürekli su püskürterek parçalanan taşları yıkayıp uzaklaştırır. Ultrasonik temizlik sonrası kalan küçük tartar parçaları ve zorlu bölgelerdeki birikimler, özel metal el aletleri ile tek tek kazınarak temizlenir.
Bu işlem özellikle diş araları ve diş eti kenarlarında detaylı temizlik sağlar. Tüm taşlar uzaklaştırıldıktan sonra diş yüzeyleri özel bir fırça ve düşük devirli bir cihazla cilalanır. Bu işlem “polisaj” olarak bilinir. Diş macunu kıvamında bir parlatma pastasıyla uygulanır. Diş yüzeyleri daha pürüzsüz hâle getirilerek plak tutma ihtimali azaltılır. Bazı durumlarda diş minesini güçlendirmek için flor içeren jel veya köpük uygulanabilir.
Bu, özellikle hassasiyeti olan bireylerde dişin dış etkenlere karşı korunmasına yardımcı olur. Temizlik sonrası hekim, ağız bakım alışkanlıkları konusunda bilgilendirme yapar. Doğru fırçalama, diş ipi kullanımı ve düzenli kontrollerin önemi vurgulanır. Gerekirse ağız bakım ürünleri önerilir. Diş taşı oluşumuna yatkın bireylerde 6 ayda bir düzenli kontrol önerilir. Böylece diş eti hastalıklarının önüne geçilir ve ağız sağlığı korunur.
Diş Taşı Temizliği Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşlem sonrası ağızda hassasiyet oluşabileceği için en az 1-2 saat boyunca bir şey yiyip içmemek gerekir. Özellikle sıcak-soğuk gıdalardan uzak durmak faydalı olur. Çay, kahve, sigara, kola gibi renklendirici veya asidik içecekler dişlerin yüzeyine kolayca tutunabilir. Yeni temizlenmiş diş yüzeyi geçici olarak daha açıktır, bu yüzden bu tür ürünlerden en az 24 saat uzak durulmalıdır. İşlem sonrası birkaç gün boyunca soğuk ya da sıcak yiyeceklere karşı hassasiyet görülebilir.
Bu durum genellikle geçicidir. Ancak 1 haftadan uzun sürerse diş hekiminize başvurmanız gerekir. Diş ve diş eti dokusu işlem sonrası daha hassas hale gelebilir. Bu nedenle yumuşak uçlu bir diş fırçası ve hassasiyet karşıtı bir diş macunu ile dişlerinizi nazikçe fırçalamalısınız. Diş taşı tekrar oluşmasın diye günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayın ve günde bir kez diş ipi kullanın. Antibakteriyel ağız gargarası kullanımı da önerilebilir. Sigara kullanımı, diş taşı oluşumunu hızlandırır ve diş eti hastalıklarının en büyük nedenlerinden biridir.
Diş taşı temizliği sonrası bu ürünleri bırakmak ağız sağlığınız açısından oldukça faydalı olur. İşlem genellikle 6 ayda bir yapılması gereken bir işlemdir. Ancak diş hekiminizin önerisine göre bu süre değişebilir. Rutin kontrollerinizi ihmal etmeyin. İşlem sonrası bu kurallara dikkat etmek, hem işlemden maksimum fayda almanızı sağlar hem de uzun vadede diş ve diş eti sağlığınızı korur. Ağız sağlığı alışkanlıklarınızı düzenli olarak uygulamak, diş taşı oluşumunu en aza indirir.
